Zwemwater Flevoland onder de PFAS risicogrens, dus veilig om in te zwemmen

Uit onderzoek naar PFAS in zwemwateren in Flevoland is gebleken dat deze voldoen aan de gebruikersadviezen van het RIVM. Het is veilig om in deze wateren te zwemmen.  

Naast het onderzoek naar zwemwateren hebben we onderzocht of het water rond het vliegveld voldoet aan de PFAS-norm. Hieruit is gebleken dat in de Meerkoetentocht te hoge concentraties aan PFOS zitten. Wat de oorzaak is van de te hoge concentraties PFOS in de Meerkoetentocht moet uit vervolgonderzoek blijken. Het water uit de Meerkoetentocht wordt alleen in droge periodes gebruikt voor beregening van gewassen. In het water wordt niet gezwommen en gevist. 

Waterschap Zuiderzeeland heeft GGD Flevoland geïnformeerd over de aangetroffen PFOS-concentratie in de Meerkoetentocht. De woordvoerder Algemene Gezondheidszorg van GGD Flevoland geeft aan dat het advies vanuit GGD Flevoland is om het water uit de Meerkoetentocht niet te gebruiken. Agrariërs in de omgeving zijn geïnformeerd. 

Wij hebben vijf van de tien zwemlocaties onderzocht. Dit zijn de Wellerwaard, de Spijkvijver, de Noorderplassen, de Reigerplas en het Weerwater Lumiére. Deze stranden in agrarisch en stedelijk gebied zijn representatief voor de overige vijf zwemlocaties. In april 2024 heeft het RIVM de risicogrens bepaald voor PFAS in zwemwater. De meetwaarden voor PFAS zijn uitgedrukt in PEQ-waarden. PEQ is een optelling van meerdere soorten PFAS. De risicogrens die door het RIVM is vastgesteld, is 280 nanogram PEQ per liter. De PEQ-waarden in de bemeten zwemlocaties liggen onder de risicogrens van het RIVM. In het kaartje staan de resultaten. 

Kaartje met zwemwateradvieswaarden waaruit blijkt dat het gemeten zwemwater onder de risicogrens van het RIVM ligt.

Concentraties Meerkoetentocht liggen fors boven de PFOS-norm

Op twee locaties in de Meerkoetentocht hebben we een watermonster genomen. De resultaten geven op beide locaties een hoge concentratie tot 350 ng/l PFOS aan. De wettelijke oppervlaktewaternorm voor PFOS is 0,65 ng/l, om zo de vissen en planten die leven in het water te beschermen. Deze overschrijding in de Meerkoetentocht zit 538 keer boven de norm. Dit is de reden voor ons om direct een vervolgonderzoek in te stellen.

Kaartje meetpunten rond vliegveld Lelystad waaruit blijkt dat de meetwaarden boven de norm liggen.

Het waterschap doet de komende periode vervolgonderzoek

Om een compleet en betrouwbaar beeld te krijgen van de ernst en de omvang van de vervuiling in de Meerkoetentocht en omgeving zijn meer onderzoeken nodig. Op basis van deze informatie kunnen wij bepalen welke maatregelen nodig en mogelijk zijn. We onderzoeken meerdere meetpunten in de Meerkoetentocht en de Larservaart om de omvang in kaart te brengen. Deze uitkomsten verwachten we begin augustus.

Naast dit onderzoek is waterbodemonderzoek nodig, dat we in augustus uitvoeren. De resultaten verwachten we in het derde kwartaal dit jaar. Verder voeren we een omgevingsanalyse uit. Zo wordt informatie verzameld over de gebaggerde locaties (waar, wanneer en hoe), hydrologische situatie, de mogelijke bronnen van PFAS (heden en verleden).   
 

Meer informtie en veelgestelde vragen

Updates vindt u op zuiderzeeland.nl/PFOSMeerkoetentocht  

Hier vindt u antwoorden op de meest gestelde vragen, de onderzoeksresultaten en contactinformatie.