Wereld Vismigratiedag: mooie resultaten voor onze vispassages

De 40 verschillende vissoorten in Flevoland maken goed gebruik van de vispassages die wij sinds eind 2020 op meerdere plekken hebben aangelegd. Via deze passages kunnen vissen van een lager waterpeil naar een hoger peil zwemmen, en andersom. Het leefgebied van de vissen wordt groter, waardoor er een meer evenwichtige visstand ontstaat. Dit draagt bij aan de biodiversiteit en een goede biologische waterkwaliteit, een belangrijke maatregel voor de Europese doelen voor waterkwaliteit (Kaderrichtlijn Water).

Eind 2023 zijn er 5 nieuwe visliften bijgekomen. Adviseur waterkwaliteit en ecologie Marianne Wolfs: "We zijn blij met het resultaat tot nu toe én er is nog genoeg ruimte voor verbetering." We geven u graag een update!

Vissen hebben verschillende plekken nodig om te overleven  

In Flevoland leven zo'n 40 verschillende soorten vissen. Al deze vissoorten hebben verschillende plekken nodig om te overleven. Kleiner en plantenrijker water is bijvoorbeeld geschikter om te paaien (voortplanten) en op te groeien. Overwinteren doen veel vissoorten juist liever in dieper en groter water.  Dankzij de nieuwe vispassages kunnen vissen zoals de zeelt, een plantminnende vis die goed is voor de waterkwaliteit, nu gebieden bereiken die voorheen door stuwen waren afgesloten. 

Het visverkeer verschilt per passage

Marianne: “Er komt een mooie diversiteit aan vissoorten en lengtes voorbij. Via camera's kunnen we de vispassages online realtime bewaken." Het visverkeer verschilt per passage. In sommige tochten, zoals de Spijktocht in Biddinghuizen, is het nog rustig. En aan de kant van de Hoge Vaart migreren meer vissen dan aan de kant van Walibi. "We weten niet precies hoe dat komt. Misschien is er aan die kant gewoon minder migratiebehoefte.", zegt Marianne.  

Cijfers van vismigratie over een bepaalde periode in de Oldebroekertocht.

Elke vis heeft z'n eigen behoefte

Ook per soort zijn er verschillen in het visverkeer. In de Noordoostpolder zien we bijvoorbeeld meer inheemse riviergrondels. Dat is te verklaren, omdat deze vis zich goed thuis voelt in het licht brakke (zoutachtig) water van dit gebied. Uniek is de plotselinge toename van stekelbaarzen die passeren.  Marianne: "Sinds eind 2020 hebben we 16 stekelbaarzen waargenomen, in mei waren het er ineens 11 op één dag. Dat is waarschijnlijk te danken aan het lagere waterpeil, wat het voor de vissen makkelijker maakt om tegen de stroom in te zwemmen." 

Marianne bij een vislift

Adviseur Marianne Wolfs:

“Een vis als de paling komt als klein aaltje ter wereld bij de Sargassozee, en zwemt dan met de golfstroming mee naar Europa. Dan zwemt hij bij ons het water binnen en gaat zo door richting de slootjes. Tegen de tijd dat de paling een dikke schieraal is – na een jaar of 6 jaar – gaat hij de polder weer uit, steekt ‘ie weer over en gaat zichzelf voortplanten. Daar heb je wel wat visverbindingen voor nodig.”

Lees het hele interview over vismigratie met Marianne.

Migratieperiode verschilt per vissoort

Een andere verklaring van de piekmomenten per vissoort is dat elke vis zijn eigen migratieperiode heeft. Zo zagen we in maart een piek in blankvoorns. En op dit moment migreren er juist weer veel karpers heen en weer. "Ze paaien doorgaans in ondiep water, maar we zien ook dat ze zich op verschillende momenten van de dag verplaatsen, bijvoorbeeld om te eten", legt Marianne uit. Bij Gemaal Colijn in Ketelhaven is er een grote inlaatbuis voor water geautomatiseerd zodat vissen erdoor kunnen. Tijdens de eerste meting kwamen er in 80 minuten meer dan 150 palingen doorheen. Dit is belangrijk, zodat de jonge palingen in de polder kunnen opgroeien. 

De toekomst van vismigratie in Flevoland

Het systeem werkt dus goed, daar zijn we blij mee. Wel zien we dat peilwijzigingen invloed kunnen hebben op de passages in de tochten. Daarom kijken we hierbij naar uitbreiding en onderhoud van de passages. Zoals bijvoorbeeld extra ruimtes in de passage. Ook de passages bij de gemalen houden we tegen het licht. Passen de lokstroom en de openingstijden nog?

Marianne: "We onderzoeken ook de mogelijkheid van een passage bij gemaal De Blocq van Kuffeler waarbij de vis twee kanten op kan migreren. Deze zou een verbinding kunnen maken tussen de Oostvaardersplassen en het Markermeer, wat veiliger zou kunnen zijn voor grote vissen dan wanneer ze door de pompen van het gemaal zwemmen."

Kijk live mee naar de vissen

Binnenkort staat op de nieuwe visliften van de firma Vislift BV een QR-code. Daarmee kunt u zien welke vissen er door de vispassages heen zwemmen. 

Meer weten?

Lees alles over hoe vispassages bijdragen aan een betere visstand en waterkwaliteit.

Lees meer