Weging van het waterbelang bij ruimtelijke plannen

Heeft u  als projectontwikkelaar, adviesbureau of gemeente een nieuw plan voor een landelijk of stedelijk gebied? Dan krijgt u bijna altijd te maken met waterbelangen en is weging van het waterbelang aan de orde. Met de weging van het waterbelang wordt de impact van ruimtelijke plannen op de thema’s Waterveiligheid, Voldoende water en Schoon water in ons beheergebied duidelijk. Het is een proces dat de initiatiefnemer van een plan in de fysieke leefomgeving en de waterbeheerder in een zo vroeg mogelijk stadium met elkaar in gesprek brengt.

Waarom een weging van het waterbelang?

De weging van het waterbelang is vastgelegd in de Omgevingswet en het is de opvolger van de watertoets. Zo worden relevante wateraspecten en de wijze hoe daarmee om te gaan optimaal en integraal meegenomen in plannen die gevolgen hebben voor de fysieke leefomgeving. Dit is met de huidige woningbouwopgave steeds belangrijker gezien de overige opgaven die nu spelen, zoals klimaatadaptatie en het vergroten van de biodiversiteit. Het proces van wegen van waterbelangen draagt bij aan de realisatie van een klimaatadaptieve en waterrobuuste ruimtelijke ontwikkeling voor de toekomst.

Afhankelijk van de impact op de waterhuishouding bestaan bij ons drie procedures voor de weging van het waterbelang: geen waterschapsbelang, de korte procedure of de normale procedure. De effecten van het plan op de waterhuishouding bepalen welke procedure geldt. Door middel van vooroverleg met ons of het uitvoeren van een digitale watertoets is inzicht te krijgen in welke procedure van toepassing is voor uw plan.

Hoe ziet het proces eruit?

Waterbeheerders hebben bij de ruimtelijke procedures de rol van adviseur aan de initiatiefnemer en aan het bevoegd gezag (vaak de gemeente). Vanuit de Omgevingswet-gedachte vragen wij zo vroeg mogelijk wateradvies in te winnen bij ons: bij voorkeur al vóór de formele procedure. Dit zorgt namelijk voor een snellere afhandeling later in het proces.

  • Informeel overleg

Een gemeente of initiatiefnemer kan vroegtijdig contact opnemen met het waterschap over een gewenst ruimtelijk plan, bijvoorbeeld door het invullen van de digitale watertoets of het plannen van een overleg. Zo kunnen wij adviseren over hoe rekening te houden met de waterhuishouding.

  • Intake- en/of omgevingstafel 

Via de gemeente adviseren wij - en andere ketenpartners - over nieuwe initiatieven waarvan nog niet zeker is of een formele procedure gestart zal worden. De intaketafel is een korte inventarisatie bij alle ketenpartners over het initiatief op de wenselijkheid en eerste inschatting van de haalbaarheid. Aan de eventuele omgevingstafel vindt een integrale afweging met initiatiefnemer, ketenpartners en/of belanghebbenden plaats over het initiatief. 

  • Tussenstap: Afstemming over waterparagraaf

Onze oproep is om aansluitend op voorgaande fase een concept waterparagraaf met ons af te stemmen. De formele procedure kan voor de waterbelangen dan soepel worden doorlopen.

  • Behandelfase formele ruimtelijke procedure

Na afronding van de intake- en/of omgevingstafel kan een initiatief worden voortgezet in een aanvraag voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA) of een (wijziging van het) omgevingsplan. In dat geval wordt de waterparagraaf in afstemming met ons zo nodig nader uitgewerkt om te komen tot een positief wateradvies . Als ketenpartner adviseren wij het bevoegd gezag in de formele procedure over de waterbelangen. 

Wat staat in de waterparagraaf?

Het resultaat van het proces van de weging van het waterbelang landt in de waterparagraaf van het ruimtelijke plan. Dit betreft onder meer de algemene kaders, de concrete gevolgen voor de relevante waterbelangen en de maatregelen die in dat kader genomen worden. Zo nodig worden de waterbelangen geborgd in de regels en verbeelding van een plan.
Bij plannen rondom een ruimtelijke ontwikkeling kunnen diverse vragen spelen op het gebied van de drie thema’s Waterveiligheid, Voldoende water en Schoon water. Denk hierbij aan:

  • Welke invloed heeft de ruimtelijke ontwikkeling op de inrichting van het watersysteem?
  • Mag ik bouwen naast een waterkering en is het mogelijk een kelder te maken?
  • Hoe ga ik om met het regenwater dat op het parkeerterrein naast een nieuw te bouwen appartementencomplex valt?
  • Hoe voorkom ik wateroverlast door toename verharding?
  • Hoe ga ik om met afvalwater?
  • Hoe voorkom ik dat de waterkwaliteit verslechtert of hoe kan ik die juist verbeteren?
     

Wij willen meedenken vanaf begin

We denken graag vanaf het begin van idee mee! We vragen dan ook om uw plan voorafgaand aan de formele procedure aan ons voor te leggen. Dit kan op verschillende manieren: 

1. Wij adviseren gebruik te maken van de tool Digitale Watertoets: https://hetwateradvies.nl/. Hiermee krijgt u inzicht in welke waterbelangen relevant zijn voor uw plan. Hierdoor weet u welke onderwerpen umoet belichten in de waterparagraaf. Het resultaat stuurt u aan ons. Dat kan direct vanuit de tool (een aanvraag om advies). Of stuur de gedownloade PDF (resultaat-check) aan ons via waterbelang@zuiderzeeland.nl.
2. Stuur alle informatie die u over het plan heeft, liefst al met een concept waterparagraaf, naar ons via waterbelang@zuiderzeeland.nl.
3. Adviesvragen in het kader van de buitenplanse omgevingsplanactiviteiten (BOPA) worden door de gemeente via de samenwerkingsfunctionaliteit van het Digitale Stelsel Omgevingswet gedeeld met ons.

Eén van onze adviseurs neemt vervolgens contact met u op.
 

Vervolg voor de initiatiefnemer

Een goede waterparagraaf is geen vergunningaanvraag of melding voor uit te voeren activiteiten. In verband met de voorgenomen wijzigingen kan het noodzakelijk zijn maatregelen te treffen om nadelige gevolgen voor waterstaatswerken en het oppervlaktewatersysteem te voorkomen (dan wel te beperken). Denk hierbij aan het realiseren van waterberging voor een toename in verharding, een nieuw lozingspunt, een nieuwe lozing, een dam en duiker.

De initiatiefnemer is hiervoor verantwoordelijk, alsmede voor het tijdig indienen van de nodigde meldingen en/of vergunningaanvragen hiertoe.

Heeft u  vragen over de weging van het waterbelang?

Dan kunt u een e-mail sturen naar waterbelang@zuiderzeeland.nl of bellen met nummer 0320-274 911.

Vragen of opmerkingen? 

Neem contact op.