Biogas van afvalwater met Ephyra®-techniek
We voeren in Nederland heel wat afvalwater af via toilet, gootsteen, badkamer en bijvoorbeeld de vaatwasser. Via het riool gaat het naar een van de 400 afvalwaterzuiveringen in Nederland. Bij de Afvalwaterzuiveringsinstallatie (AWZI) op steenworp afstand van Tollebeek doen ze iets bijzonders met dat afvalwater. Hier wekken ze er biogas mee op met een speciale techniek.
Waterschap Zuiderzeeland heeft vijf afvalwaterzuiveringen. Ze zijn gevestigd in Zeewolde, Lelystad, Dronten, Almere en Tollebeek. Niet alleen in Tollebeek draait het duurzame biogasproject Ephyr. Ook in Almere bouwt het waterschap de Ephyra®, waarbij gas via een vernuftig systeem wordt opgewekt. Dat gebeurt door vergisting van het slib dat overblijft na het zuiveren van het water.
‘Dagelijks komt er bij de afvalwaterzuivering in Tollebeek zo’n 19 miljoen liter aan afvalwater binnen’, legt procestechnoloog zuiveringen Chris Kaper uit. Daar zitten opgeloste en onopgeloste stoffen in. ‘De onopgeloste stoffen, zoals plastic en doekjes, gaan eruit bij binnenkomst. Daar gebruiken we een soort rooster voor.’
Het water en vet scheiden we van elkaar in de voorbezinktank. Daarna begint het echte zuiveren van het afvalwater met zuurstof en bacteriën in de beluchtingstank. Tenslotte is er een nabezinktank. Daar zinken de laatste slibdeeltjes naar de bodem van de tank. Het gezuiverde water stroomt uit de tank naar het oppervlaktewater.
Binnen 24 uur schoon
Chris: ‘Het water zuiveren is een natuurlijk proces, we voegen er niks kunstmatigs aan toe. Ammoniak uit urine en organische stof uit poep wordt opgegeten door de bacteriën. Hiervoor is wel lucht nodig, maar dat is gewoon buitenlucht die we in de beluchtingstanks blazen. Binnen 24 uur is het water schoon en kan het de Urkervaart in.’
Het gezuiverde afvalwater laat echter wel een lading slib achter. ‘Bezinksel is dat. In het bezonken slib zitten veel bacteriën die goed zijn voor het zuiveringsproces. ‘Daarom gebruiken we een groot deel opnieuw. Het andere deel voerden we vroeger af. Het werd verbrand in afvalverbrandingsinstallaties. Later wekten we uit een deel van het slib biogas op.’
Dat leverde naast energie voor de installaties ook een kostenbesparing op voor het afvoeren en een kleinere afvalberg. Hartstikke duurzaam dus.
Biogas uit slib
Inmiddels kunnen we veel meer biogas opwekken als dat we eerst deden op kleine schaal. 'Met de Ephyra®-techniek kunnen we veel meer biogas produceren dan voorheen. Het is een vrij eenvoudige maar erg efficiënt systeem. Inmiddels bouwen we ook een Ephyra®-installatie bij de afvalwaterzuivering in Almere. Deze is in 2026 klaar. Met de energie die we opwekken, kan de zuivering draaien. We houden zelfs nog wat over om aan huishoudens te leveren. We maken daarmee een grote stap richting het doel om in 2050 volledig energieneutraal te werken.’
Slib uit Lelystad en Zeewolde
Hoe Ephyra® werkt? Chris: ‘Kort gezegd zit het zo in elkaar: de grote tank waar het slib in komt is verdeeld in drie kleinere tanks. Het slib loopt er trapsgewijs doorheen. Dit noemen we een propstroomsysteem. De afbraak van het slib en dus de gasproductie gaat hierdoor veel sneller.
Hierdoor duurt het afbreken van slib nog maar zes dagen in plaats van twintig. We kunnen nu drie tot vier keer zoveel slib verwerken dan voorheen. Het slib van de zuivering in Lelystad en Zeewolde laten we bijvoorbeeld naar Tollebeek brengen.’
Meer weten over de verhalen van Zuiderzeelanders?
Hier lees je meer verhalen.