Knardijk, gastvrije groene loper

De Knardijk. Al meer dan 65 jaar een markante vertoning in Flevoland. Een gastvrije groene loper van 18 kilometer door het landschap. Graag gebruikt door schapen en recreanten. Nadat Oostelijk Flevoland in de jaren vijftig was drooggelegd, beschermde de Knardijk die polder tegen het water van het IJsselmeer. Toen ook Zuidelijk Flevoland werd drooggelegd verloor de dijk zijn rol om het water van buiten tegen te houden. Al heeft hij nog steeds een vertragende werking als een van beide polders overstroomt. Maar dat maakt deze oude dijk niet minder belangrijk. Want nog steeds vervult de Knardijk een rol in het Flevolandse landschap.

De Knardijk heeft cultuurhistorische waarden

En natuurwaarden en landschappelijke kwaliteit. De Knardijk is aangewezen als Ecologische Verbindingszone en maakt deel uit van het Natuurnetwerk Nederland. De Knardijk is een echte fietsdijk en geeft een prachtig uitzicht op het omliggende landschap, het Oostvaardersplassengebied en het Wolderwijd.

De twee hoofdvaarten in de Flevopolder, de Lage en de Hoge Vaart, zijn markante onderbrekingen in de dijk. Karakteristiek zijn de Hoge Knarsluis en de Lage Knarsluis. Deze vervullen nog steeds een belangrijke functie in het onverhoopte geval van een overstroming.

Maatschappelijk proces Knardijk

De Knardijk heeft haar oorspronkelijke functie als waterkering verloren en dat biedt kansen voor hergebruik van de dijk. Onder de naam ‘Maatschappelijk proces Knardijk’ wordt de omgeving sinds 2018 gestimuleerd na te denken over nieuwe gebruiksvormen voor de Knardijk. Er is ruimte voor ontwikkelingen die initiatiefnemers zelf kunnen realiseren, of samen met anderen.

Andere rol van de overheid

Waterschap Zuiderzeeland, Provincie Flevoland en de gemeente Zeewolde en Lelystad ondersteunen het maatschappelijk proces, maar initiatiefnemers moeten zelf voor financiering zorgen. De tijd dat alleen overheden de ontwikkelingen in het gebied bepaalden is voorbij. Overheden zetten de opgave centraal en benutten de krachten uit de samenleving.

Uitwerking van initiatieven

Een toegankelijke dijk met een aansprekende recreatieve langzaamverkeerroute is een belangrijke voorwaarde voor het ontwikkelen van initiatieven. Waterschap Zuiderzeeland en Provincie Flevoland onderzoeken daarom de mogelijkheden daarvoor. Een ander initiatief (van een architect en theatermaker) is het plan om door middel van muziek en kunst het unieke verhaal van de Knardijk onder de aandacht te brengen én te kunnen beleven. Uitwerking daarvan wordt op dit moment onderzocht. Ook zijn er ideeën voor een glijbaan en een mountainbikeroute op/langs de Knardijk. Jaarlijks terugkerende activiteiten op de Knardijk zijn inmiddels de radiofietstour en het Vliegerfestival. Ook biodivers beheer van de dijk is een van de ingebrachte initiatieven. Biodiversiteit is de verscheidenheid aan planten, dieren, micro-organismen en schimmels. In 2020 begonnen daarom zeven pachters met het inzaaien van verschillende kruidenmengsels op de Knardijk of gingen ze anders bemesten.

Nationaal Park Nieuw Land

Het westelijk deel van de Knardijk (aan de kant van Lelystad) is onderdeel van Nationaal Park Nieuw Land. Ontwikkelingen in het Nationaal Park Nieuw Land bieden ook kansen voor ontwikkelingen op de rest van Knardijk.