Aanleg grondwatermeetnet

In het hele beheergebied Waterschap Zuiderzeeland ligt een grondwatermeetnet. Dit grondwatermeetnet geeft een beeld van hoe hoog of hoe laag het ondiepe grondwater staat en of er veel of weinig kwelwater aanwezig is.  

Hoeveel meetpunten zijn er? 

Momenteel beschikken we al over een aantal grondwatermeetpunten. Maar dit zijn er te weinig om een volledig beeld van de grondwaterstand in Flevoland te krijgen. Op dit moment hebben we 403 actieve meetpunten, verdeeld over 251 meetlocaties.

Waarom meten we grondwater? 

We meten hoe hoog of laag het grondwater staat, hoeveel kwelwater aanwezig is en hoe de grondwaterstand varieert in de loop van de seizoenen. Door deze gegevens krijgen we inzicht op het effect van extreem droge en natte perioden op de grondwaterstand.  Daarnaast kunnen we meten wat de invloed is van ons peilbeheer en van grondwateronttrekkingen op de grondwaterstand. 

Die gegevens kunnen we goed gebruiken

Maar niet alleen wij: ook agrariërs, gemeenten en natuurbeheerders kunnen de gegevens gebruiken. Bijvoorbeeld om te weten hoe het staat met de vochtigheid van de bodem en hoe hoog het grondwaterpeil is, zowel in natte als droge omstandigheden. De grondwatergegevens kunnen agrariërs bijvoorbeeld helpen met het besluit of ze de gewassen wel of niet gaan beregenen. Ook kan het helpen om te weten hoe stabiel de grond is (bijvoorbeeld voor onze dijken) of te weten welke maatregelen genomen moeten worden om ergens te kunnen bouwen. 

Daarom zijn alle meetdata via onze website live beschikbaar.  

De peilbuizen zijn op vrijwillige basis geplaatst.  

Aanmeldformulier plaatsing peilbuis

Wat zijn de eerste resultaten?

  • Zomer 2022 is erg droog geweest. Daardoor hadden we lage grondwaterstanden. 
  • Pas in de loop van november/december 2022 kwamen grondwaterstanden weer wat hoger te staan.
  • De winter van 2022 was natter en we hebben een heel nat voorjaar gehad. Daardoor waren grondwaterstanden hoog.

Via ons dashboard kunt u de grondwaterstanden bij u in de buurt lezen. 

Veelgestelde vragen

Hieronder vind je de veelgestelde vragen over de aanleg van het grondwatermeetnet.

1. Hoe is dit grondwatermeetnet tot stand gekomen?

Het waterschap heeft de vragen die leven rondom grondwater uit het gebied geïnventariseerd. Provincie Flevoland, de gemeenten, LTO-Noord, Vitens, Rijkswaterstaat, Flevo-landschap en Staatsbosbeheer hebben hieraan bijgedragen. Vervolgens heeft een adviesbureau het meetnet ontworpen. Hierbij zijn, naast de vragen uit de omgeving (zoals het landgebruik, de bodemopbouw, het peilbeheer en de grondwaterstanden- en stroming) meegenomen.  

2. Komen er ook meetpunten in het stedelijk gebied?

Nee, de meetpunten komen alleen buiten de bebouwde kom. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het grondwater in hun gemeente. 

3. Ben ik als grondgebruiker verplicht om een meetpunt op mijn land te laten plaatsen?

Nee, het plaatsen van een meetpunt gebeurt op vrijwillige basis. 

4. Kan ik mij als grondgebruiker al aanmelden om een meetpunt te plaatsen?

Ja, dat kan. Het waterschap heeft 144 meetpunten gepland op bepaalde vaste locaties. Mocht u in de buurt van zo’n gepland meetpunt een meetpunt willen laten plaatsen, dan bespreken wij met u of dat een geschikte alternatieve locatie is. Mocht dat niet het geval zijn, dan bewaren wij uw aanmelding wèl. Als wij in de toekomst toch graag een meetpunt op uw perceel wil plaatsen, dan nemen we contact met u op. 

5. Hoe diep wordt een meetpunt geplaatst?

Hoe diep er geboord moet worden, hangt af van de bodemopbouw. Wij verwachten dat de diepste peilbuis op maximaal 12 meter diepte wordt geplaatst. Bovengronds wordt de peilbuis tussen de 20 en 50 cm boven het maaiveld afgewerkt. Dit gebeurt in overleg met de grondgebruiker. 

6. Waar worden de meetpunten op het land geplaatst?

De plaats waar de meetpunten komen te staan, bepalen we in overleg met de grondgebruiker. We proberen de meetpunten zo neer te zetten dat deze zo min mogelijk hinder geven en de kans op beschadiging zo klein mogelijk is. Er zijn een aantal vuistregels voor het plaatsen van meetpunten. Zo mogen deze niet te dicht bij een bron worden geplaatst en ook is een minimum afstand tot bijvoorbeeld een kavelsloot nodig om te zorgen voor betrouwbare gegevens. De vuistregels zijn uitgewerkt in dit document

Hieronder ziet u waar de meetpunten gepland zijn:

7. Kan ik de gegevens van het meetnet inzien?

Ja, op onze webpagina met de kaart van het grondwatermeetnet staan alle meetgegevens. Zodra de eerste meetpunten worden geplaatst, geven we die weer op onze website. U kunt dan de grondwatergegevens op de verschillende meetpunten inzien.  

8. Wat kan ik als grondgebruiker met het meetpunt op mijn perceel?

Als grondgebruiker heeft u voortdurend een actueel beeld van de hoogte van het ondiepe grondwater in uw perceel. Het kan u helpen om te beslissen om uw gewassen al dan niet te gaan beregenen. Daarnaast worden enkele meetpunten uitgerust met een neerslagmeter. Dit kan u ook helpen om te besluiten om al dan niet uw gewassen te gaan beregenen. 

9. Meten jullie naast de grondwaterstand ook de kwaliteit van het grondwater?

Bij alle meetpunten kan de waterkwaliteit worden onderzocht. De waterkwaliteit wordt echter niet standaard gemeten.  

10. Hoe herken ik een meetpunt?

Een meetpunt bestaat in de praktijk uit 1 of 2 peilbuizen, en eventueel uitgebreid met een neerslagmeter. De peilbuizen zijn voorzien van meetapparatuur die regelmatig de grondwaterstand meet. Het meetpunt kan op verschillende manieren worden aangelegd. Hieronder staan enkele afbeeldingen van verschillende manieren waarop de peilbuizen bij een meetpunt zijn afgewerkt. 

(bron: Wareco Ingenieurs / Poelsema Veldwerk Bureau) 

11. Hoe lang blijft het meetnet liggen?

Het meetnet wordt voor onbepaalde tijd aangelegd. In de loop van de tijd kunnen meetpunten worden weggehaald omdat ze overbodig zijn geworden. Ook kan het zijn dat juist meetpunten worden bijgeplaatst op plaatsen waar het waterschap een beter zicht op het grondwater wil krijgen. 

12. Wanneer zijn de meetgegevens zichtbaar via de website?

Als een peilbuis is geplaatst wordt de meetapparatuur geplaatst en gecontroleerd. Tussen het moment dat de meetapparatuur is geplaatst en de gegevens zichtbaar zijn op de website, kan enkele weken zitten.   

In de onderstaande filmpjes vindt u meer informatie over grondwater.